| |
Datum |
Gebeurtenis(sen) |
| 1 | 1776 | - 1776: De armoede onder de bevolking is groot. In Nederland worden vele armenhuizen gesticht.
|
| 2 | 1780 | - 1780: De Vierde Engelse Zeeoorlog.
|
| 3 | 1781 | - 1781: William Herschel ontdekt de planeet Uranus.
|
| 4 | 1784 | - 1784: De Staten-Generaal verbiedt het dragen van oranje.
|
| 5 | 1789 | - 1789: George Washington wordt de eerste President van de Verenigde Staten van Amerika.
- 1789: Bestorming van de Bastille en het begin van de Franse Revolutie.
|
| 6 | 1795 | - 1795: De periode 1795-1814 wordt gekenmerkt door grote armoede, zelfs voor de hoge stand.
- 1795: Utrecht wordt bezet door het Franse leger. Willem V vlucht naar Engeland.
|
| 7 | 1797 | - 1797: Kollumer Oproer. In de Franse tijd stonden Patriotten en Prinsgezinden soms fel tegen over elkaar. Dat was ook al zo voordat de Fransen ons land introkken. In het jaar 1797 bleek, dat de Oranjeliefde nog sterk leefde onder het gewone volk. Het kwam tot een uitbarsting, die bekend staat als het Kollumer Oproer. In de gemeente Kollumerland ontstonden onregelmatigheden. Op woensdag 18 januari 1797 werden de bewoners van Kollumerzwaag opgeroepen om na te gaan wie van hen geschikt waren voor de 'burgerwapening'. En op zaterdag 28 januari werd de bevolking van Burum opgeroepen. Onder hen was ook ene Abele Reitzes, de zoon van de weduwe van Reitze Abels. Toen Abele uit Kollum terug kwam, riep hij 'Oranje Boven'. Daarop werd hij in de nacht van 2 op 3 februari gevangen genomen. Eerst werd hij vastgezet in het Rechthuis te Kollum met het doel hem later over te brengen naar het blokhuis te Leeuwarden. De arrestatie van Abele was de druppel die de emmer deed overlopen. Uit het westen van de gemeente kwamen velen naar Kollum om Abele te bevrijden. Onderweg naar Kollum werden al enige huizen in brand gestoken. De mannen waren bewapend met zeisen, snoeimessen, sikkels, en alles wat maar kon dienen om de tegenstanders schrik aan te jagen. De kamer van de secretaris werd bezet. De secretaris werd gedwongen een verklaring te tekenen dat niemand deze daad met enig leed zou moeten betalen. Ook werd Abele Reitzes onder dwang vrij gelaten. Ondertussen werd echter het gezag in Leeuwarden gewaarschuwd. Er werd versterking gestuurd en een aantal oproerkraaiers werd gevangen gezet in de kerk, waaronder Jan Binnes van Oudwoude. De volgende dag kwamen aanhangers van deze Jan Binnes weer in grote getale naar Kollum. Aangevuld met mensen uit de Dongeradelen en Burum werden de troepen van de patriotten uit Kollum verdreven. Een detachement ruiters met friese paarden en twee veldstukken werd naar Kollum en omgeving gestuurd en de rust keerde weer. De volgende dagen werden in geheel noord en noordoost-friesland rebellen gevangen genomen. Er werden zware straffen opgelegd aan 168 gevangen genomen Prinsgezinden. Jan Binnes en (later) Salomon Levy werden ter dood gebracht, terwijl anderen hoge boetes kregen opgelegd.
|
| 8 | 1798 | - 1798: Twee staatsgrepen in één jaar.
|
| 9 | 1799 | - 1799: Op 31 december wordt de VOC formeel ontbonden.
|
| 10 | 1803 | - 1803: Oorlog tussen Frankrijk en Engeland. De Engelsen veroveren de Nederlandse koloniën.
|
| 11 | 1805 | - 1805: Rutger Jan Schimmelpenninck raadpensionaris.
|
| 12 | 1806 | - 1806: Het 3 Guldenmuntstuk wordt vervangen door de rijksdaalder.
- 1806: Willem V overlijdt in Brunswijk. Lodewijk Napoleon koning van Holland.
|
| 13 | 1807 | - 1807: De ontploffing van het kruitschip in Leiden.
|
| 14 | 1810 | - 1810: Het Koninkrijk Holland wordt bij Frankrijk ingelijfd.
|
| 15 | 1811 | - 1811: De Engelsen veroveren Java als laatste kolonie van Holland.
- 1811: Invoering van de burgerlijke stand en kadaster.
|
| 16 | 1813 | - 1813: De Fransen verlaten ons land. Koning Willem I aanvaardt de soevereiniteit als constitutioneel vorst.
|
| 17 | 1814 | - 1814: Op 23 mei geven de Fransen hun laatste steunpunt, Delfzijl, op.
|
| 18 | 1815 | - 1815: Willem I, koning der Nederlanden.
- 1815: Slag bij Waterloo.
|
| 19 | 1816 | - 1816: Engeland geeft de koloniën terug aan Nederland.
|
| 20 | 1817 | - 1817: Hongerwinter door mislukte oogst.
|
| 21 | 1825 | - 1825: De Java oorlog. Nederland begint een offensief tegen de Javaanse Vorsten.
|
| 22 | 1829 | - 1829: Verboden in de kerken te begraven.
|
| 23 | 1835 | - 1835: Eerste spoorlijn Haarlem - Amsterdam.
|
| 24 | 1839 | - 1839: Nederland erkent de onafhankelijkheid van België.
- 1839: Fotografie wordt uitgevonden.
|
| 25 | 1840 | - 1840: Willem I doet afstand van de regering. Willem II wordt koning der Nederlanden.
|
| 26 | 1841 | - 1841: Clemens en August Brenninkmeijer openen hun eerste winkel op de Oosterdijk in Sneek.
|
| 27 | 1844 | - 1844: Zeer strenge winter en de 2 jaren daarop mislukken de aardappeloogsten. De bevolking lijdt honger.
|
| 28 | 1847 | - 1847: Een duur jaar, een 6 ponds roggebrood kost 67,5 cent.
|
| 29 | 1848 | - 1848: Grondwetsherziening door Thorbecke.
|
| 30 | 1849 | - 1849: Koning Willem II overlijdt aan een hartinfarct. Op 12 mei wordt koning Willem III ingehuldigd.
|
| 31 | 1852 | - 1852: De postzegels worden ingevoerd.
|
| 32 | 1854 | - 1854: Lijfstraffen geschrapt uit het strafrecht. De doodstraf wordt beperkt tot ophanging boven een luik.
- 1854: Het KNMI wordt bij koninklijk besluit van Koning Willem III opgericht.
|
| 33 | 1856 | - 1856: De treinramp van 1856 was de eerste waarbij dodelijke slachtoffers vielen onder reizigers.
|
| 34 | 1858 | - 1858: De aardappel wordt algemeen geaccepteerd als voedingsmiddel.
|
| 35 | 1860 | - 1860: Officiële afschaffing van de slavernij in Nederlandsch-Indië.
|
| 36 | 1863 | - 1863: De slavernij wordt in Suriname afgeschaft.
|
| 37 | 1868 | - 1868: Zeven Friezen weten binnen één dag door de elf Friese steden te schaatsen.
|
| 38 | 1870 | - 1870: Pokken epidemie in Nederland. In 1871 steigt het aantal doden tot 15.787.
- 1870: In Nederland wordt de doodstraf afgeschaft.
|
| 39 | 1873 | - 1873: Atjeh oorlog. Op 8 april landt het Koninklijk Nederlands Indisch Leger op de kust van Sumatra.
|
| 40 | 1874 | - 1874: Kinderwet van Samuel van Houten. Arbeid door kinderen onder de 12 jaar wordt verboden.
|
| 41 | 1876 | - 1876: Mata Hari wordt op 7 augustus in Leeuwarden geboren als Margaretha Geertruida Zelle.
|
| 42 | 1879 | - 1879: Oprichting van de 1e politieke partij: de Antirevolutionaire Partij onder leiding van Abraham Kuyper.
|
| 43 | 1880 | - 1880: Geboorte van prinses Wilhelmina.
|
| 44 | 1883 | - 1883: Vissersramp op 6 maart in Paesens-Moddergat. 17 aken met 83 opvarenden vergaan.
|
| 45 | 1887 | - 1887: In Oostzaan neemt Albert Heijn de winkel van zijn vader over.
|
| 46 | 1890 | - 1890: Koning Willem III overlijdt. Koningin Emma wordt regentes.
|
| 47 | 1891 | - 1891: Gerard en Anton Philips richten een gloeilampenfabriek op.
|
| 48 | 1892 | - 1892: Verschijning van het eerste dagblad de Telegraaf.
|
| 49 | 1893 | - 1893: Vissersramp op 1 december in Wierum. 22 vissers komen om.
|
| 50 | 1896 | - 1896: Notaris Baccx rijdt als eerste in Nederland met een eigen auto.
|
| 51 | 1898 | - 1898: Inhuldiging van koningin Wilhelmina te Amsterdam.
|
| 52 | 1899 | - 1899: De Transvaalse Oorlog breekt uit in Zuid-Afrika
|
| 53 | 1901 | - 7 feb 1901: Koningin Wilhelmina huwt Prins Hendrik, Hertog van Mecklenburg.
|
| 54 | 1903 | - 17 dec 1903: De gebroeders Wright maken de eerste vlucht met een gemotoriseerd vliegtuigje.
|
| 55 | 1905 | - 1905: Bouw van de katholieke kerk Musselkanaal
- 1905: De fysicus Albert Einstein publiceert zijn relativiteitstheorie; E=mc2.
|
| 56 | 1909 | - 1909: Prinses Juliana geboren.
- 1909: De Belgische chemicus Leo Hendrik Baekeland vindt plastic uit.
- 2 jan 1909: De eerste officiële Elfstedentocht wordt gewonnen door Minne Hoekstra.
|
| 57 | 1912 | - 7 feb 1912: De tweede officiële Elfstedentocht wordt gewonnen door Coen de Koning uit Arnhem.
- 14 apr 1912: In de nacht van 14 op 15 april 1912 botst de onzinkbaar geachte Titanic op een ijschots en belandt daarna op de bodem van de atlantische oceaan. Er kwamen 1503 opvarenden om het leven.
|
| 58 | 1914 | - 1914: Algemene mobilisatie.
- 28 jun 1914: De moord op de Oostenrijkse troonopvolger Franz Ferdinand in Sarejevo is de druppel die de emmer doet overlopen en daarmee het begin van de Eerste Wereldoorlog.
|
| 59 | 1917 | - 1917: Invoering van het mannenkiesrecht.
- 7 feb 1917: Coen de Koning wint wederom de Elfstedentocht.
- 15 okt 1917: Executie Mata Hari in Vincennes door een Frans vuurpeloton.
|
| 60 | 1918 | - 1918: De Spaanse griep veroorzaakt wereldwijd meer dan 20 miljoen doden.
- 11 nov 1918: Om 05.00 uur werd het verdrag ondertekend dat het officiële einde betekende van de Eerste Wereldoorlog.
|
| 61 | 1922 | - 5 jul 1922: Invoering van het vrouwenkiesrecht.
|
| 62 | 1923 | - 1923: Koningin Wilhelmina viert haar 25-jarig regeringsjubileum.
- 1923: Uitvinding van de televisie.
|
| 63 | 1929 | - 1929: Zeer strenge winter, in Februari vroor het enige nachten 18 en 20 graden.
- 12 feb 1929: Karst Leemburg wint de Elfstedentocht.
- 24 okt 1929: De beurskrach in New York. Crisisjaren.
|
| 64 | 1931 | - 1931: De werkloosheidscijfers in Nederland stijgen tot ongekende hoogten.
|
| 65 | 1932 | - 1932: De Zuiderzee wordt op 20 September officieel omgedoopt tot IJsselmeer.
|
| 66 | 1933 | - 16 dec 1933: Sipke Castelein wint de Elfstedentocht.
|
| 67 | 1937 | - 6 mei 1937: De Duitse zeppelin LZ-129 Hindenburg vat tijdens de landing op Lakehurst in New Jersey vlam en er ontstaat een hels vuur waarbij 13 passagiers en 22 crewleden van de 97 inzittenden omkomen.
|
| 68 | 1939 | - 1939: Kamp Westerbork ingericht voor Duitse joden.
- 28 aug 1939: Mobilisatie Nederlandse leger.
- 1 sep 1939: Duitse invasie in Polen. Dit is het begin van de Tweede Wereldoorlog.
|
| 69 | 1940 | - 30 jan 1940: De Elfstedentocht levert maar liefst 5 winnaars op; A. Adema, D. van der Duim, C. Jongert, P. Kiezer, S. Westra.
- 9 mei 1940: In de nacht van 9 op 10 Mei vallen de Duitsers Nederland binnen en bezetten het vliegveld Waalhaven.
- 12 mei 1940: De marinierskazerne aan het Oostplein wordt door een bombardement vernield.
- 14 mei 1940: Na enkele plaatselijke lichte bombardementen dwingt een zwaar luchtbombardement van de binnenstad Rotterdam tot overgave. Coolsingel, Hofplein e.o., Kruiskade, Goudschesingel, Schiedamschedijk, Kralingen tusschen Oudedijk en Oostzeedijk, het havenkwartier, de Boompjes, de St. Laurenskerk, worden verwoest of zwaar beschadigd. Hevige branden breken uit. Er zijn talrijke slachtoffers. Ook Nederland geeft zich over.
|
| 70 | 1941 | - 1941: Auke Adema wint de zevende Elfstedentocht.
- 6 feb 1941: De tweede opeenvolgende Elfstedentocht wordt gewonnen door Auke Adema.
|
| 71 | 1942 | - 22 jan 1942: Sietse de Groot wint de Elfstedentocht.
|
| 72 | 1943 | - 1943: Arbeitsinzet voor mannen van 18 tot 35 jaar.
- 31 mrt 1943: Het "Vergeten Bombardement" op Rotterdam.
|
| 73 | 1944 | - 6 jun 1944: D-Day. Begin van operatie "Overlord", landing van de geallieerden op de Normandische kusten.
|
| 74 | 1945 | - 1945: Hongerwinter.
- 6 mei 1945: Duitse capitulatie in hotel "De Wereld" te Wageningen.
- 8 mei 1945: De Canadese soldaten trekken Rotterdam binnen.
|
| 75 | 1946 | - 1 jan 1946: John William Mauchly en John Posper Eckert onthullen de eerste computer; De ENIAC.
|
| 76 | 1947 | - 1947: Eerste politionele actie in Nederlands-Indië.
- 8 feb 1947: Doordat zijn vier voorgangers gediskwalificeerd werden, won Jan van der Hoorn de Elfstedentocht.
|
| 77 | 1948 | - 1948: Tweede politionele actie in Nederlands-Indië.
- 4 sep 1948: Koningin Wilhelmina treedt af. Zij wordt opgevolgd door haar dochter Juliana.
|
| 78 | 1951 | - 2 okt 1951: De eerste officiële televisie-uitzending in Nederland.
|
| 79 | 1952 | - 1952: De laatste executie in Nederland.
|
| 80 | 1953 | - 1 feb 1953: Watersnoodramp in Zeeland. 1835 mensen komen om. Duizenden koeien, varkens en paarden verdrinken.
- 29 mei 1953: De Nieuw Zeelander Edmund P. Hillary bereikt de top van de hoogste berg van de wereld; de Mount Everest.
|
| 81 | 1954 | - 3 feb 1954: Onder goede omstandigheden wint Jeen van den Berg in een recordtijd van 7.35 uur de Elfstedentocht. Voor het eerst zijn filmbeelden van de Elfstedentocht op tv te zien.
- 28 nov 1954: Invoering betaald voetbal.
|
| 82 | 1957 | - 1957: De introductie van de draagbare transistor radio.
- 4 okt 1957: Rusland lanceert de Spoetnik I.
- 3 nov 1957: Rusland lanceert de Spoetnik II met aan boord een zwart-witte bastaard terrier die Laika heette.
|
| 83 | 1960 | - 22 mei 1960: De kust van Zuid-Chili wordt getroffen door de krachtigste aardbeving van de 20e eeuw. De grootste schok had een kracht van 9.5 op de schaal van Richter.
|
| 84 | 1961 | - 12 apr 1961: Om 09.06 uur plaatselijke tijd vertrekt Yuri Gagarin vanuit Moskou om als eerste mens de ruimte in te gaan.
|
| 85 | 1962 | - 1962: Nederland draagt Nieuw-Guinea over aan de Verenigde Naties.
|
| 86 | 1963 | - 18 jan 1963: De Elfstedentocht van 18 januari 1963 was een extreem barre tocht. Met een tijd van 10.59u was Paping 20 minuten sneller dan de nummer 2.
- 22 nov 1963: President John F. Kennedy vermoord in Dallas.
|
| 87 | 1966 | - 10 mrt 1966: Prinses Beatrix en Claus von Amsberg treden in het huwelijk.
|
| 88 | 1967 | - 1967: De regering besluit de Limburgse mijnen te sluiten.
|
| 89 | 1968 | - 1968: Het hoogste inwoneraantal van Rotterdam ooit, 731.564, is bereikt.
- 4 apr 1968: Moord op Martin Luther King.
- 22 jul 1968: Jan Jansen wint als eerste Nederlander de Tour de France.
|
| 90 | 1969 | - 1969: De afsluiting van de Lauwerszee.
- 20 jul 1969: Landing van de Apollo 11 capsule op de maan. Astronaut Neil Armstrong zet om 22.56 uur als eerste mens zijn voet op het maanoppervlak.
|
| 91 | 1970 | - 6 mei 1970: Als eerste Nederlandse ploeg wint Feyenoord in Milaan de Europa Cup voor landskampioenen. Na verlenging wordt het Schotse Celtic met 2-1 verslagen.
- 9 sep 1970: Na het winnen van de Europacup moet Feyenoord tegen de kampioen van Zuid-Amerika, het Argentijnse Estudiantes de la Plata, spelen. Na een eerder gelijkspel wint Feyenoord in de eigen Kuip met 1-0.
|
| 92 | 1973 | - 4 nov 1973: Oliecrisis, de eerste autoloze zondag.
|
| 93 | 1974 | - 29 mei 1974: Feyenoord wint de UEFA Cup finale van Tottenham Hotspur.
|
| 94 | 1975 | - 1975: Overdracht soevereiniteit aan Suriname.
|
| 95 | 1976 | - 1976: De Viking 1 landt op Mars.
|
1912 - 1977 (65 jaar)