| |
Datum |
Gebeurtenis(sen) |
| 1 | 1789 | - 1789: George Washington wordt de eerste President van de Verenigde Staten van Amerika.
- 1789: Bestorming van de Bastille en het begin van de Franse Revolutie.
|
| 2 | 1795 | - 1795: De periode 1795-1814 wordt gekenmerkt door grote armoede, zelfs voor de hoge stand.
- 1795: Utrecht wordt bezet door het Franse leger. Willem V vlucht naar Engeland.
|
| 3 | 1797 | - 1797: Kollumer Oproer. In de Franse tijd stonden Patriotten en Prinsgezinden soms fel tegen over elkaar. Dat was ook al zo voordat de Fransen ons land introkken. In het jaar 1797 bleek, dat de Oranjeliefde nog sterk leefde onder het gewone volk. Het kwam tot een uitbarsting, die bekend staat als het Kollumer Oproer. In de gemeente Kollumerland ontstonden onregelmatigheden. Op woensdag 18 januari 1797 werden de bewoners van Kollumerzwaag opgeroepen om na te gaan wie van hen geschikt waren voor de 'burgerwapening'. En op zaterdag 28 januari werd de bevolking van Burum opgeroepen. Onder hen was ook ene Abele Reitzes, de zoon van de weduwe van Reitze Abels. Toen Abele uit Kollum terug kwam, riep hij 'Oranje Boven'. Daarop werd hij in de nacht van 2 op 3 februari gevangen genomen. Eerst werd hij vastgezet in het Rechthuis te Kollum met het doel hem later over te brengen naar het blokhuis te Leeuwarden. De arrestatie van Abele was de druppel die de emmer deed overlopen. Uit het westen van de gemeente kwamen velen naar Kollum om Abele te bevrijden. Onderweg naar Kollum werden al enige huizen in brand gestoken. De mannen waren bewapend met zeisen, snoeimessen, sikkels, en alles wat maar kon dienen om de tegenstanders schrik aan te jagen. De kamer van de secretaris werd bezet. De secretaris werd gedwongen een verklaring te tekenen dat niemand deze daad met enig leed zou moeten betalen. Ook werd Abele Reitzes onder dwang vrij gelaten. Ondertussen werd echter het gezag in Leeuwarden gewaarschuwd. Er werd versterking gestuurd en een aantal oproerkraaiers werd gevangen gezet in de kerk, waaronder Jan Binnes van Oudwoude. De volgende dag kwamen aanhangers van deze Jan Binnes weer in grote getale naar Kollum. Aangevuld met mensen uit de Dongeradelen en Burum werden de troepen van de patriotten uit Kollum verdreven. Een detachement ruiters met friese paarden en twee veldstukken werd naar Kollum en omgeving gestuurd en de rust keerde weer. De volgende dagen werden in geheel noord en noordoost-friesland rebellen gevangen genomen. Er werden zware straffen opgelegd aan 168 gevangen genomen Prinsgezinden. Jan Binnes en (later) Salomon Levy werden ter dood gebracht, terwijl anderen hoge boetes kregen opgelegd.
|
| 4 | 1798 | - 1798: Twee staatsgrepen in één jaar.
|
| 5 | 1799 | - 1799: Op 31 december wordt de VOC formeel ontbonden.
|
| 6 | 1803 | - 1803: Oorlog tussen Frankrijk en Engeland. De Engelsen veroveren de Nederlandse koloniën.
|
| 7 | 1805 | - 1805: Rutger Jan Schimmelpenninck raadpensionaris.
|
| 8 | 1806 | - 1806: Het 3 Guldenmuntstuk wordt vervangen door de rijksdaalder.
- 1806: Willem V overlijdt in Brunswijk. Lodewijk Napoleon koning van Holland.
|
| 9 | 1807 | - 1807: De ontploffing van het kruitschip in Leiden.
|
| 10 | 1810 | - 1810: Het Koninkrijk Holland wordt bij Frankrijk ingelijfd.
|
| 11 | 1811 | - 1811: De Engelsen veroveren Java als laatste kolonie van Holland.
- 1811: Invoering van de burgerlijke stand en kadaster.
|
| 12 | 1813 | - 1813: De Fransen verlaten ons land. Koning Willem I aanvaardt de soevereiniteit als constitutioneel vorst.
|
| 13 | 1814 | - 1814: Op 23 mei geven de Fransen hun laatste steunpunt, Delfzijl, op.
|
| 14 | 1815 | - 1815: Willem I, koning der Nederlanden.
- 1815: Slag bij Waterloo.
|
| 15 | 1816 | - 1816: Engeland geeft de koloniën terug aan Nederland.
|
| 16 | 1817 | - 1817: Hongerwinter door mislukte oogst.
|
| 17 | 1825 | - 1825: De Java oorlog. Nederland begint een offensief tegen de Javaanse Vorsten.
|
| 18 | 1829 | - 1829: Verboden in de kerken te begraven.
|
| 19 | 1835 | - 1835: Eerste spoorlijn Haarlem - Amsterdam.
|
| 20 | 1839 | - 1839: Nederland erkent de onafhankelijkheid van België.
- 1839: Fotografie wordt uitgevonden.
|
| 21 | 1840 | - 1840: Willem I doet afstand van de regering. Willem II wordt koning der Nederlanden.
|
| 22 | 1841 | - 1841: Clemens en August Brenninkmeijer openen hun eerste winkel op de Oosterdijk in Sneek.
|
| 23 | 1844 | - 1844: Zeer strenge winter en de 2 jaren daarop mislukken de aardappeloogsten. De bevolking lijdt honger.
|
| 24 | 1847 | - 1847: Een duur jaar, een 6 ponds roggebrood kost 67,5 cent.
|
| 25 | 1848 | - 1848: Grondwetsherziening door Thorbecke.
|
| 26 | 1849 | - 1849: Koning Willem II overlijdt aan een hartinfarct. Op 12 mei wordt koning Willem III ingehuldigd.
|
| 27 | 1852 | - 1852: De postzegels worden ingevoerd.
|
| 28 | 1854 | - 1854: Lijfstraffen geschrapt uit het strafrecht. De doodstraf wordt beperkt tot ophanging boven een luik.
- 1854: Het KNMI wordt bij koninklijk besluit van Koning Willem III opgericht.
|
| 29 | 1856 | - 1856: De treinramp van 1856 was de eerste waarbij dodelijke slachtoffers vielen onder reizigers.
|
| 30 | 1858 | - 1858: De aardappel wordt algemeen geaccepteerd als voedingsmiddel.
|
| 31 | 1860 | - 1860: Officiële afschaffing van de slavernij in Nederlandsch-Indië.
|
| 32 | 1863 | - 1863: De slavernij wordt in Suriname afgeschaft.
|
| 33 | 1868 | - 1868: Zeven Friezen weten binnen één dag door de elf Friese steden te schaatsen.
|
| 34 | 1870 | - 1870: Pokken epidemie in Nederland. In 1871 steigt het aantal doden tot 15.787.
- 1870: In Nederland wordt de doodstraf afgeschaft.
|
| 35 | 1873 | - 1873: Atjeh oorlog. Op 8 april landt het Koninklijk Nederlands Indisch Leger op de kust van Sumatra.
|
| 36 | 1874 | - 1874: Kinderwet van Samuel van Houten. Arbeid door kinderen onder de 12 jaar wordt verboden.
|
| 37 | 1876 | - 1876: Mata Hari wordt op 7 augustus in Leeuwarden geboren als Margaretha Geertruida Zelle.
|
| 38 | 1879 | - 1879: Oprichting van de 1e politieke partij: de Antirevolutionaire Partij onder leiding van Abraham Kuyper.
|
| 39 | 1880 | - 1880: Geboorte van prinses Wilhelmina.
|
| 40 | 1883 | - 1883: Vissersramp op 6 maart in Paesens-Moddergat. 17 aken met 83 opvarenden vergaan.
|
| 41 | 1887 | - 1887: In Oostzaan neemt Albert Heijn de winkel van zijn vader over.
|
| 42 | 1890 | - 1890: Koning Willem III overlijdt. Koningin Emma wordt regentes.
|
| 43 | 1891 | - 1891: Gerard en Anton Philips richten een gloeilampenfabriek op.
|
| 44 | 1892 | - 1892: Verschijning van het eerste dagblad de Telegraaf.
|
| 45 | 1893 | - 1893: Vissersramp op 1 december in Wierum. 22 vissers komen om.
|
| 46 | 1896 | - 1896: Notaris Baccx rijdt als eerste in Nederland met een eigen auto.
|
| 47 | 1898 | - 1898: Inhuldiging van koningin Wilhelmina te Amsterdam.
|
1788 - Ja, datum echter onbekend